Koza Kwaśna

2024 Autor: Gavin MacAdam | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-16 13:44

Szczawik kozy (łac. Oxalis pes-caprae) - wieloletnia roślina zielna z rodzaju Kislitsa (łac. Oxalis), należąca do rodziny o tej samej nazwie Kislichnye (łac. Oxalidaceae). Szczawik kozy, posiadający grube, mięsiste podziemne pędy, szybko rośnie, wypełniając wszystko dookoła. Jeśli nie przeszkadza to w sadzeniu kulturowym, to taka aktywność w połączeniu z ażurowymi liśćmi i jasnożółtymi kwiatami w kształcie lejka ozdabia krajobraz. Ale dla ogrodników i rolników ciężarówek to prawdziwa katastrofa chwastów. Zjadane są liście, kwiaty i mięsiste podziemne pędy.

Co masz na imię?

Jeśli łacińska nazwa rodzajowa „Oxalis” jest łatwa do zrozumienia, ponieważ rosyjska nazwa „Kislica” jest jej dokładnym tłumaczeniem, to z nazwą konkretną nie jest to takie proste.

Specyficzny łaciński epitet „pes-caprae” składa się z dwóch słów i jest tłumaczony na rosyjski jako „łapa” i „koza”. Interpretując taki wybór botaników, pojawiają się wątpliwości, co skłoniło ich do takiego właśnie epitetu? Chyba że kształt pojedynczego liścia złożonego liścia rośliny, z głębszym nacięciem na górnej krawędzi niż u innych gatunków z rodzaju, wydawał się botanikom przypominać kozią łapę, a nawet cały złożony liść jako całość. Chociaż osobny liść wygląda bardziej jak skrzydła motyla.

Jak to często bywa, roślina ma wiele popularnych nazw. Wśród nich są takie egzotyczne jak: „jaskier bermudzki” (jaskier bermudzki), „szczaw afrykański” (szczaw afrykański), „sourgrass” (kwaśna trawa), „koza stopa” roślina nadal swój epitet gatunkowy zawdzięcza kształtowi złożonego liścia) i wielu innym.

Opis

Szczawik kozy to zioło, które może dorastać do wysokości od 10 do 50 centymetrów, tworząc gęste, rozległe malownicze zarośla.

Ogrom zarośli i bylin opiera się na podziemnych pędach otoczonych siecią cienkich korzeni. Na tych pędach rodzą się cebulki z zapasami składników odżywczych, ożywiając pędy naziemne. Pędy podziemne są mlecznobiałe, stosunkowo grube i mięsiste. Są dość jadalne zarówno na surowo, jak i gotowane.

Powietrzna część rośliny jest reprezentowana przez mięsiste łodygi ze złożonymi liśćmi petiolate. Każdy liść składa się z trzech liści w kształcie serca, których górna krawędź ma głębokie wgłębienie. Głębokość nacięcia sprawia, że liście jeszcze bardziej przypominają skrzydła motyla niż serce, jak to zwykle przedstawia się na papierze. Ogólnie rzecz biorąc, złożony arkusz przypomina trzy motyle, które usiadły, aby porozmawiać ze sobą o codziennych sprawach. Botanicy widzieli kozią stopę w postaci liścia.

Wysokie szypułki, których długość przekracza zielony dywan ładnych liści, ukazują światu dość duże, pojedyncze kwiaty w kształcie lejka. Pięć prawie zrośniętych działek chroni jasnożółte płatki, których jest również pięć. Z głębi gardła wychodzą na świat słupek i pręciki.

Zwykle korona kwiatu składa się z jednego rzędu delikatnych, owalnych, trapezoidalnych płatków. Ale na największej wyspie archipelagu Wysp Kanaryjskich, Teneryfie, znajdują się takie podwójne kwiaty, które reprezentują Kozę Kislitsa, która przybyła na wyspę z RPA. Długość płatków sięga 2-2,5 centymetra:

Owocem rośliny jest torebka nasienna.

Stosowanie

Wysoka zawartość kwasu szczawiowego w pędach podziemnych i nadziemnych oraz liściach kwasu koziego, choć nadaje im przyjemny kwaśny smak, w dużych ilościach staje się niebezpieczna dla zdrowia człowieka. W małych ilościach nadaje się do przygotowywania różnych potraw, zarówno surowych, jak i gotowanych.

Stosuje medycynę roślinną i ludową, gdy wymagany jest środek moczopędny lub do zwalczania tasiemców pasożytujących na ludzkim ciele. W tym drugim przypadku stosuje się cebulki roślinne.

Żółty barwnik można uzyskać ze złocistożółtych płatków kwiatów.