Zapaśnik Lub Pstrokaty Akonit

2024 Autor: Gavin MacAdam | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-16 13:44

Zapaśnik lub pstrokaty tojad (łac. Aconitum variegatum) - wieloletnia roślina zielna z

rodzaj Akonit (łac. Akonit)posiadany przez

rodzina Jaskier (łac. Ranunculaceae) … W literaturze botanicznej gatunek ten jest określany jako najbardziej trująca roślina z rodzaju Aconite. Nawet proste zbieranie liści roślin może być niebezpieczne dla człowieka, tak duże stężenie w nich substancji toksycznych. Jednocześnie roślina jest bardzo efektowna, z dużymi rzeźbionymi liśćmi i wiechowatymi kwiatostanami z różnorodnymi kwiatami w kształcie hełmu, co czyni ją atrakcyjną dla ogrodników. Używany do produkcji leków.

Opis

Tojad pstry to zioło o silnie wyprostowanej łodydze o wysokości od pięćdziesięciu do stu pięćdziesięciu do dwustu centymetrów. W górnej części łodyga z reguły rozgałęzia się i może być naga lub owłosiona z włosami.

Część nadziemna rośliny obumiera zimą. Bylina jest podtrzymywana przez kłącze i bulwy tworzące się na korzeniach. Wiosną nowe pędy przebijają się z nowych bulw na powierzchnię ziemi.

Szerokie liście podstawne o ciemnozielonym kolorze znajdują się na dziesięciocentymetrowych, mocnych ogonkach liściowych. Blaszka liścia ma pięć mocno wciętych segmentów, które nadają liściom ażurowy wygląd, nadając im wygląd liści palmowych. Żyły są wyraźnie widoczne na spodzie blaszki liściowej. Liście macierzyste są skromniejsze i znajdują się na łodydze spiralnie. Ich rozmiar jest mniejszy, im bliżej są wierzchołka. Jeśli dla osoby liście tojadu różnobarwne stanowią zagrożenie dla zdrowia, to niektóre owady żywią się liśćmi rośliny bez żadnych złych konsekwencji dla siebie.

Roślina zwieńczona jest wiechowatym kwiatostanem utworzonym przez kwiaty o kształcie charakterystycznym dla roślin z rodzaju. Pięć jasnoniebieskich lub fioletowych (z jaśniejszymi kreskami na głównym tle) płatków kwiatów tworzy wizerunek antycznego rycerza, zakrywającego swoją „twarz” efektownym hełmem (górny płatek), bardzo wypukły i ściśnięty. Poniżej hełmu znajdują się dwa owalne płatki boczne, podobne do klap otwartej muszli, bardzo malowniczo namalowane przez artystę-naturę. A jeszcze niżej wystają dwa wąskoliniowe płatki, a nie krawaty z hełmu czy krótkie nogi rycerza. Kwiaty hełmowe są zapylane najczęściej przez osy i pszczoły, które polubownie atakują dojrzałe kwiaty w celu zjedzenia nektaru, a jednocześnie ich zapłodnienia.

Wynikiem cyklu wzrostu są kapsułki owocowe, które otwierają się po osiągnięciu pełnej dojrzałości, uwalniając nasiona umożliwiające swobodne życie. Oprócz rozmnażania nasion stosuje się również metodę wegetatywną - dzieląc kłącze.

Ulubionym siedliskiem barwionego tojadu jest umiarkowany europejski relief o wysokości od pięciuset do dwóch tysięcy metrów, gdzie rośliny można znaleźć w zaroślach lub na wilgotnych polanach.

Trujące stworzenie natury

Tojad pstry jest najbardziej toksycznym przedstawicielem rodzaju Aconite, gromadzącym się w jego liściach i nie tylko (największe stężenie obserwuje się w kłączu rośliny), takich toksyn jak: akonityna, mezakonityna i izakonityna, które mogą blokować żywotność komórek nerwowych i mięśniowych ludzkiego ciała.

Dzięki umiejętnemu dozowaniu toksyn, tojad pstrokaty zamienia się w uzdrowiciela ludzkich dolegliwości, który od czasów starożytnych jest aktywnie wykorzystywany przez orientalną medycynę ludową i lekarzy ajurwedyjskich. Na przykład w tradycyjnej medycynie chińskiej toksyny są stosowane jako środek przeciwbólowy i przeciwzapalny.

Współczesna medycyna zachodnia woli korzystać z innych źródeł, aby uzyskać podobne leki, ponieważ skuteczna dawka toksyn barwnych tojadów jest zbliżona do dawki toksycznej, co stwarza niebezpieczeństwo zaszkodzenia osobie, a nie uwolnienia jej od choroby.