Czastuha Pospolita

2024 Autor: Gavin MacAdam | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-16 13:44

Czastuha pospolita (łac. Alisma plantago-aquatica) - wieloletnia roślina zielna, która uwielbia wilgotne siedlisko, która jest typowym gatunkiem z rodzaju Alisma lub Chastukha (łac. Alisma) z rodziny o tej samej nazwie Chastukhovy (łac. Alismataceae). Roślina może żyć zarówno na lądzie, jak iw wodzie, nieznacznie zmieniając swój wygląd i z reguły nie obdarzając podwodnym światem kwitnienia. Liście, tworzące rozetę korzeniową na powierzchni ziemi, przypominają wyglądem liście babki lancetowatej, co dało początek nazywaniu chastuha pospolitego „babką wodną”, chociaż z natury rośliny te nie są nawet spokrewnione. Roślina jest dość toksyczna dla roślinożerców, ale ludziom udaje się zjeść kłącze skrobiowe rośliny, wcześniej poddając ją obróbce na gorąco. Jak wiele toksycznych roślin w małych dawkach zamienia się w uzdrowiciela ludzkich dolegliwości.

Co masz na imię?

Jeśli pochodzenie łacińskiej nazwy rodzaju „Alisma” botanicy nawiązują do starożytnej Grecji, w której jeszcze przed naszą erą podobna roślina nosiła dokładnie taką samą nazwę, jaką potomkowie dowiedzieli się od jednego z „ojców” nauki „botanika” imię Pedanius Dioscorides, a następnie rosyjska nazwa klanu „Chastukha” milczy. Pozostaje tylko samemu przyjąć założenia, co skłoniło ludzi do tak bezdźwięcznej nazwy.

Dzięki specyficznemu łacińskiemu epitetowi „plantago-aquatica” sytuacja jest nieco prostsza, ponieważ te dwa słowa są dosłownie przetłumaczone na język rosyjski słowami „babka-woda”, co wskazuje na pewne zewnętrzne podobieństwo między zwyczajną Chastukha a rośliną babki, ale, w przeciwieństwie do niej, Chastukha pospolita preferuje żywioł wody. Takie skojarzenia dały początek istnieniu innych nazw opisywanej rośliny: „Babka Chastuha” i „Babka wodna”, chociaż morfologicznie Chastukha i babka to zupełnie inne rośliny.

Opis

Krótkie grube kłącze Chastukha vulgaris jest podstawą wieloletniej rośliny zielnej. Korzenie Chastukha sięgają do gleby, a na powierzchni ziemi rodzi się rozeta z liści podstawnych na długich ogonkach i bezlistna łodyga szypułki. Z reguły wysokość rośliny zmienia się w zależności od warunków życia od dwudziestu do sześćdziesięciu centymetrów, ale łodyga szypułki może osiągnąć dziewięćdziesiąt centymetrów.

Podstawa liści nasadowych ma kształt zaokrąglony lub sercowaty, a kształt blaszki liściowej zmienia się z jajowatego na lancetowaty, w warunkach życia w wodzie liście stają się liniowe. Maksymalna długość blachy to dwadzieścia centymetrów. Podstawowe liście roślin żyjących w glebie z wyglądu są bardzo podobne do liści babki lancetowatej zarówno w postaci blaszki liściowej, jak i w żyle środkowej z wystającymi z niej żyłkami bocznymi. Dało to początek nazwie „babka wodna”.

Kwiatostany zwieńczone są tylko łodygami roślin nadziemnych. Mieszkając pod wodą, z reguły nie dochodzi do kwitnienia. Kwiatostan wygląda jak seria przewróconych parasoli ułożonych rzędami na szypułce. Każdy poziom tworzą prawie pionowe szypułki o lekkim nachyleniu, przypominające szprychy parasola. Każda szypułka jest ozdobiona jednym miniaturowym kwiatem utworzonym z trzech zielonych działek i trzech stożkowo-zaokrąglonych białych płatków o falistych zębach zewnętrznych. Płatki są od siebie niezależne i po zapyleniu opadają, pozostawiając przy owocach działki. Płaski pojemnik zawiera liczne słupki (żeńskie organy kwiatu) i sześć pręcików. Kwiat, choć niewielki, jest bardzo malowniczy.

Owoc Chastukha vulgaris to wieloorzechowy, mały i spłaszczony po bokach. Gdy dojrzeje, rozpada się na drobne, jednonasienne owoce, które potrafią pływać.

Stosowanie

Toksyczność rośliny nie przeszkadza ludziom ucztować na jej skrobiowym kłączu, jeśli nie ma nic innego do jedzenia. Jest gotowany lub gotowany jak pieczony ziemniak na spalonych węglach ognia.

Piękne liście i malownicze kwiaty mogą ozdobić brzegi domku letniskowego, nie wymagając szczególnej dbałości o ich pielęgnację.