2024 Autor: Gavin MacAdam | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-16 13:44
Genipa (łac. Genipa americana) - drzewo owocowe należące do rodziny Madder.
Opis
Genipa to drzewiasta roślina liściasta, której wysokość waha się od osiemnastu do trzydziestu trzech metrów.
Owalne liście genipy lekko ząbkowane wzdłuż krawędzi. Mają od czterech do trzynastu centymetrów szerokości i dziesięć do trzydziestu trzech centymetrów długości. W samym środku każdego liścia wyraźnie wyróżnia się główna żyła, pomalowana na białawe odcienie.
Średnica dość dużych żółtych, czerwonych lub białych kwiatów genipy wynosi około pięciu do sześciu centymetrów. Wszystkie kwiaty mają pięć identycznych płatków.
Owalne owoce genipy osiągają długość od dziewięciu do piętnastu centymetrów i szerokość od siedmiu do dziewięciu centymetrów. Wszystkie owoce mają dość grubą skórkę, a ich pachnący i słodki miąższ o kremowym kolorze stopniowo żółknie w kontakcie z powietrzem. Brytyjczycy, którzy jako pierwsi spróbowali genipy, zaczęli nazywać go „pudełkiem marmolady”.
Gdzie rośnie
Ojczyzną genipy są wyspy archipelagu karaibskiego, a także północna część Ameryki Południowej, Ameryka Środkowa i południowa część Ameryki Północnej. Ponadto kultura ta od dawna jest kultywowana na Filipinach. Warto zauważyć, że nie można spotkać genipy na wysokości ponad tysiąca metrów nad poziomem morza.
Podanie
Owoce Genipa nadają się do jedzenia tylko wtedy, gdy przejrzały - tylko w tym przypadku są wystarczająco miękkie. Najczęściej jednak owoce te wykorzystuje się do przygotowania dżemów, dżemów, przetworów, a także kompotów i soków. Są również dodawane do lodów i sorbetów.
W Portoryko owoce genipy są krojone, a następnie zalewane wodą i poddawane fermentacji. Gdy tylko rozpocznie się proces fermentacji, do kompozycji dodawane są różne smaki. Ten napar doskonale tonizuje ciało i doskonale gasi pragnienie.
Kompot Genipa jest doskonałym środkiem wykrztuśnym na zapalenie migdałków, zapalenie oskrzeli i przeziębienia. A dzięki wysokiej zawartości kwasu askorbinowego, fosforu i wapnia owoce te działają odmładzająco i ogólnie wzmacniająco. Sok z tych owoców ma działanie moczopędne, a miejscowi często używają ich jako środka na pozbycie się robaków (helmintów) i żółtaczki.
Odwar z kory genipy i jej niedojrzałych owoców jest stosowany w krajach Ameryki Środkowej jako środek tradycyjnej medycyny - z ich pomocą leczy się choroby weneryczne i zapalenie gardła. Ponadto wywar z korzeni jest dość silnym środkiem przeczyszczającym. A ponieważ kora zawiera dość dużą ilość garbników, doskonale pomaga w leczeniu zakaźnych chorób skóry. Jeśli lekko pokroisz korę, zacznie się z niej wyróżniać słodka biaława żywica, która ma silne działanie dezynfekujące. Żywicę tę rozcieńcza się wodą i przemywa powstałą kompozycją oka.
Sok z liści genipy jest dość aktywnie stosowany w krajach Ameryki Środkowej jako środek przeciwgorączkowy. W tym samym celu można również użyć wywaru z kwiatów, a ponadto doskonale ujędrnia ciało.
Niedojrzałe owoce genipy są często używane podczas łowienia ryb jako przynęty, która przyciąga mieszkańców wodnych. A sok z niedojrzałych owoców bardzo szybko utlenia się w powietrzu, zamieniając się w ciemnoniebieskie odcienie. Ta właściwość umożliwia uzyskanie z niej barwnika używanego przez Indian do nakładania wzorów bielizny. Nawiasem mówiąc, ta farba ma dość wysoką trwałość - nie zmywa się przez piętnaście do dwudziestu dni.
Rozwój
Genipa rośnie bardzo szybko – gdy osiągnie wiek trzech lat, można już zebrać pierwszy plon. W większości przypadków owocuje raz w roku, ale zdarzają się też odmiany dające plony całoroczne. Uprawa ta bardzo łatwo znosi nasiąkanie wodą i preferuje gleby przejściowo zalewane (aluwialne).
A genipa jest bardzo ciepłolubna - nawet przy najmniejszym mrozie umiera niemal natychmiast.
